Nauka mowy a komunikacja alternatywna

Wpływ komunikacji alternatywnej i wspomagającej na poprawę jakości życia dzieci niemówiących.

Umiejętność komunikowania się za pomocą mowy to najważniejsza cecha odróżniająca człowieka od innych istot żywych. W przypadku dzieci z wadami neurologicznymi lub genetycznymi proces werbalnego komunikowania się jest zaburzony, opóźniony lub nie wykształca się wcale. Jednak możliwość wyrażania swoich myśli jest dla każdego, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych bardzo ważna.

W związku z powyższym należy jak najszybciej zapewnić dziecku niemówiącemu dostęp do porozumiewania się za pomocą metod komunikacji alternatywnej i wspomagającej (AAC).

Wbrew obiegowym opiniom stosowanie metod i narzędzi AAC nie powoduje zahamowania rozwoju mowy, przeciwnie dziecko komunikujące się za pomocą AAC otrzymuje możliwość wyrażania swoich potrzeb, decydowania o tym czego chce. Uczy się tego na czym polega komunikacja z drugim człowiekiem ponieważ staje się aktywnym uczestnikiem procesu wzajemnego porozumiewania się.

W czasie swojej praktyki logopedycznej w Centrum Fiszer spotkałam się z przypadkami dzieci niemówiących, które po rozpoczęciu pracy metodami AAC zaczynały komunikować się za pomocą słów. Oczywiście są dzieci, które nigdy nie będą mówić i dla nich system komunikacji alternatywnej będzie jedynym sposobem na to, by stały się bezpośrednim sprawcą aktu porozumiewania się a nie tylko jego niemym obserwatorem.

Dzieci niemówiące są bardzo często wykluczane i ignorowane podczas rozmów innych ludzi nawet tych z najbliższego otoczenia. Nikt nie pyta ich o to czego chcą, co myślą i czują, bo przecież takie dzieci nic nie powiedzą. Wszyscy więc wypowiadają się za dziecko. To rodzic/opiekun/terapeuta decyduje o tym co dziecko je, pije, w co się bawi i jak długo. W ten sposób dziecko nie może samodzielnie stanowić o sobie. To sprawia, że staje się bierne, niechętne do nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi. Nasilają się u niego zachowania społecznie nieakceptowane takie jak: ciągły płacz, agresja wobec siebie i osób z otoczenia. Natomiast dzieci posługujące się AAC stają się pewne siebie, zdecydowanie łatwiej wchodzą w relacje i nawiązują kontakty z innymi, rzadziej też przejawiają zachowania agresywne.

Pamiętajmy o tym, że brak wspomagania komunikacji prowadzi do pogłębiającego się wykluczenia społecznego dzieci niemówiących a przecież każdy z nas może i powinien uczestniczyć w życiu społecznym: w rodzinie, przedszkolu, szkole wszędzie tam, gdzie nawiązujemy relacje z innymi ludźmi.

Dzięki komunikacji alternatywnej i wspomagającej można określić również poziom możliwości intelektualnych jakim dysponuje dziecko niemówiące oraz stopień rozumienia przez ni mowy.

Uczmy i stosujmy więc AAC w kontaktach z niemówiącym dziećmi nie tylko po to, by się z nimi komunikować, lepiej je poznać ale przede wszystkim po to, by budować w nich poczucie własnej wartości,samodzielności i niezależności a tym samym polepszyć jakość ich życia.

pedagog-logopeda

mgr Gabriela Zaleśna

#nauka mówienia #turnus logopedyczny #rehabilitacja logopedyczna # nauka MPD

# terapia Centrum Fiszer